Laag zelfbeeld: 10 tips tegen een minderwaardigheidscomplex

Een persoon die lijdt aan een minderwaardigheidscomplex kan gedefinieerd worden als iemand die zich fixeert op zijn eigen waargenomen zwakheden en gebreken. Iemand die zich op een negatieve manier vergelijkt met anderen. Natuurlijk hebben we allemaal onze gebreken, maar zij die een minderwaardigheidscomplex hebben, kunnen weinig positieve dingen aan zichzelf zien. Psychologische studies hebben uitgewezen dat mensen die op deze manier denken over zichzelf moeite hebben om blijvend geluk te vinden.

Het omgekeerde van een minderwaardigheidscomplex is een superioriteitscomplex, waarbij een persoon denkt beter te zijn dan alle anderen. Dat kan evengoed wijzen op desillusie..

Waar komt een minderwaardigheidscomplex vandaan?

Psychologen denken dat de wortels van een minderwaardigheidscomplex liggen in de kindertijd.

Je ouders hebben je misschien nooit getoond dat ze blij of trots op je waren.
Misschien kreeg je stevige beledigingen te verwerken op school.

Hoe manifesteert een minderwaardigheidscomplex zich?

Je herkent de meest voorkomende symptomen vast als je last hebt van een minderwaardigheidscomplex. Dat zijn de volgende:

• Jezelf waardeloos voelen.
• Je hebt moeite op te komen voor jezelf.
• Het gevoel hebben tekort te komen in vergelijking met andere mensen.
• Er niet in slagen te zien dat andere mensen ook hun gebreken hebben, en net zoveel kans hebben op mislukken als jij. Je ziet alleen de beste dingen aan anderen en niet aan jezelf.
• Overmatig gevoelig aan kritiek. Zelfs wanneer je constructieve kritiek krijgt, zal je je aangevallen en defensief voelen, en dit zal onvermijdelijk leiden tot gevoelens van zelfhaat of schaamte. Elk klein teken van afwijzing of uitsluiting kan je uitgesloten doen voelen.
• Je beeld je in dat je negatief beoordeeld wordt door anderen, en dat niemand denkt dat je bijdrages waardevol zijn.
• Op sociale media voel je je jaloers en verdrietig wanneer je ziet wat anderen aan het doen zijn.
• Perfectionisme. Je denkt dat, als iets niet perfect is, het wel een mislukking moet zijn.

10 tips om jezelf te beschermen tegen een minderwaardigheidscomplex

1. Wie kan het wat schelen? Jou!

Je impulsieve reactie is dat je waarschijnlijk niks geeft om wat iemand van je denkt.  Maar eigenlijk moet je het omgekeerde doen. Probeer alleen te geven om wat JIJ denkt. Beoordeel jezelf aan je eigen wetten. Als jij je best hebt gedaan, dan heb je het goed gedaan! Dit betekent begrijpen wat jij persoonlijk (en realistisch) waardevol vindt, en dan eens kijken hoe goed je het doet volgens je eigen normen.

2. Stop met jezelf te vergelijken

We leven in een wereld waar we enerzijds bedolven worden door beelden die perfectie en glamour weergeven door de media en zijn belachelijke obsessie met bekendheden, anderzijds hebben de dan sociale media waarbij we onszelf en ons leven constant vergelijken met anderen. Dit is een zinloze oefening. Als je iemand anders zijn of haar profiel of foto bekijkt, en je voelt je waardeloos of jaloers, neem dan een moment om eens realistisch na te denken over wat je weet wat die persoon doet met zijn leven. Je kan niet je hele leven vergelijken met één iets dat je ziet of weet van iemand anders.

Jij bent jij, niet iemand anders, en de jij die jij bent, is uniek.

3. Bouw je zelfvertrouwen op

Als je je beter voelt over jezelf, dan heb je een verhoogde zin van geborgenheid en voel je je waardevol (in plaats van minderwaardig). Probeer jezelf beter te behandelen, door jezelf eraan te herinneren dat jij waardevol bent en door jezelf goed te verzorgen (wat je eet en drinkt, welke beweging je doet, wat je leest, hoe je je kleedt, hoe je jezelf verzorgt etc.) Start nu door een lijst te maken van wat je graag ziet aan jezelf en het ergens op te hangen zodat je het kan zien.

4. Praat lief met jezelf

Laat jij je innerlijke criticus de show stelen? Nu is het moment om hem te doen zwijgen! Denk aan de woorden die je gebruikt om tegen jezelf te praten. Is dat negatief? Zijn er elementen van zelfhaat? Zie je hoe onvriendelijk je bent voor jezelf? Draai die innerlijke criticus om. Praat met jezelf over hoe waardevol je bent in plaats daarvan. Geloof het!

5. Omring jezelf met positieve, gelukkige mensen

Het is misschien zo dat de mensen waarbij je meest bent ook diegene zijn die het meest kritisch over je zijn. Heb jij toxische vrienden, of familieleden die gewoonweg gemeen zijn, elimineer ze dan zo ver als mogelijk uit je leven. Of zet ze op hun plaats. Niemand moet je neerhalen. Je zal een veel gezonder zelfbeeld ontwikkelen als je omgaat met mensen die je waarderen voor wat je doet.

6. Beoefen lichaamszelfzekerheid

Probeer positieve lichaamstaal te gebruiken, zelfs als je je verlegen voelt. Waar mogelijk, kijk direct naar iemand, lach, praat op een normaal volume, heb de zelfzekerheid om te luisteren en te denken voor je antwoordt op een vraag.

7. Vergeet perfectionisme

Ben jij een perfectionist, dan zal niets ooit goed genoeg zijn, en je zal je slecht voelen omdat minderwaardigheid en perfectionisme samen neigen te gaan, verbonden in vergelijking en veroordeling. Perfectionisme neigt om te buigen naar uitstel- en inactief gedrag, wat betekent dat je nooit zal slagen in wat je wil slagen. Dit start een vicieuze cirkel van jezelf veroordelen en negatief zijn over wat je bereikt hebt. Je kan alleen ergens beter in worden, door te falen en eerst lessen te leren.

8. Sociale media is slechts de bovenste laag

Erken dat sociale media een oppervlakkige manier is om ons leven te representeren. Wij kiezen wat we willen dat anderen zien. We tonen geen foto’s van puistjes, onze kinderen hun luizen, of de natte handdoeken die rondslingeren in de badkamer. Onderzoek van de Glasgow University wijst uit dat nachtelijk gebruik van sociale media geassocieerd wordt met slecht slapen, minder zelfvertrouwen en verhoogde angst en depressie. Sociale media vervormt wat we zien – dus ofwel gebruik je het niet, ofwel neem je alles met een korreltje zout.

9. Wees moedig!

Wat is jouw definitie van mislukking, en waarom definieer je mislukking op een bepaalde manier? Is het door andere mensen hun verwachtingen? Als dat het geval is. Dan leef je je leven misschien wel volgens wat andere mensen willen en verwachten. Dit kan je geluk potentieel beschadigen. Moedig zijn en het leven leiden dat je wil is een manier om jezelf van je minderwaardigheidscomplex af te helpen. Jij bent een uniek individu, en als jij kiest om te leven in een grot en egels wil redden, waarom zou je dan niet? Laat die maatschappelijke normen achter je als je dat wil, en leef zoals jij wil, zolang je niemand anders kwetst, heeft niemand een reden om te oordelen.

10. Nog één iets

Eén van mijn favoriete quotes, is deze van Eleanor Roosevelt; “Niemand kan je minderwaardig laten voelen, zonder jouw toestemming.” Je minderwaardigheidscomplex start bij jou, maar jij hebt de meest wonderbaarlijke en sterkste van alle krachten – je kan jezelf veranderen.

Andere artikelen

De laatste zomerprikjes

Of we het nu graag hebben of niet, de zomer loopt op z'n eind. Met heimwee blikken we terug op een tijd van lekkere hapjes en drankjes, terrasjes doen met vrienden, lekker lang in de zon liggen,… Wat ons te wachten staat, is koude en nattigheid en binnen gaan zitten. Dat heel wat mensen zich bij deze gedachte niet lekker voelen, is niet abnormaal.

Verwacht jij te veel van anderen? Doe de test!

Veel mensen zijn teleurgesteld wanneer anderen niet aan hun verwachtingen voldoen. Echter, als je altijd te veel van een ander verwacht, is dat niet gezond. Niet voor jezelf en niet voor de ander. Voel je jezelf vaak in de steek gelaten door je familie, vrienden, collega’s of zelfs vreemden, dan kan het zijn dat je onrealistische ideeën hebt over hoe mensen zich zouden moeten gedragen.

Minder kritisch zijn over andere (en jezelf)

Het is heel makkelijk om altijd iedereen, ook jezelf, te bekritiseren en beoordelen. Alleen achteraf voel je je er vaak slecht over en schuldig.

Vakantie anders bekeken

De zaligste tijd van het jaar… vakantie. Of, dat zou toch moeten. Helaas loopt het niet altijd als verwacht. Wat kan er fout lopen? En wat doe je eraan?

Gewichtstoename zonder reden? 6 mogelijke oorzaken!

Niets vermoedend ga je op een ochtend op de weegschaal staan. En dan kom je tot de onthutsende vaststelling dat er heel wat kilootjes bijgekomen zijn. Je bent er nochtans van overtuigd dat je niet meer eet dan vroeger. Waar komen die monsterlijke kilo’s dan eigenlijk wel vandaan? 

Heb jij genoeg veerkracht? Doe de test!

Heb jij genoeg veerkracht of weerbaarheid om de wereld aan te kunnen? Doe onze test, kom te weten hoe weerbaar je bent en hoe je je weerbaarheid of veerkracht kan verbeteren.

Waarom is het zo moeilijk om weer aan het werk te gaan?

Miljoenen mensen die maandenlang thuis hebben gezeten, worden nu teruggeroepen naar het werk. Anderen, die gedurende de lockdown vanuit huis hebben gewerkt, keren ook weer terug naar kantoor. Sommige banen zijn gewoonweg verdwenen: veel mensen worden geconfronteerd met ontslag en zullen te maken krijgen met het zoeken naar werk. Het is een hele uitdaging om na een ongekende tijd thuis weer aan het werk te gaan.

Schooljaar in zicht!

Als het blaadje van 15 augustus van de kalender is gehaald, dan begint het in heel wat gezinnen te kriebelen. Het einde van de vakantie kondigt zich stilletjes aan en de stress voor het nieuwe schooljaar kan aan zijn intrede beginnen.

10 tips om het beste uit elke dag te halen

Soms lijken dagen en nachten zo snel voorbij te schieten, dat je nauwelijks merkt dat er alweer een week voorbij is. Soms zitten we in een sleur waarbij de dagen op elkaar lijken, waardoor het een brij van tijd wordt. Zonde, want iedere dag is bijzonder. Neem de controle terug over je leven, zet de sleur opzij en haal het beste uit elk moment. Met deze tips lukt het je zeker.

5 weetjes over gezond eten

Het is genoegzaam bekend dat gezond eten heel belangrijk is voor ons lichaam. Er gaat geen dag voorbij of we worden om de oren geslagen met tips over wat wel en wat niet gezond is.